Foutloos schrijven, zo doe je dat

Elke dag is anno 2017 wel ‘een dag van…’. Is het niet de dag om Nutella te vereren (5 februari), dan wordt de pannenkoek (24 maart) wel in het zonnetje gezet, of de stilte (29 oktober), of het sprookje (7 juli), of… Je begrijpt, we kunnen nog wel even doorgaan. Toch willen we even stilstaan bij vandaag. 8 maart is namelijk Proefleesdag, ter promotie van foutloos schrijven. Wij hangen de slingers alvast op!

Foutloos schrijven is een kunst. Een tikfoutje is snel gemaakt, maar ook grammaticale fouten sluipen zelfs bij de beste tekstschrijvers nog wel eens in een tekst. Lees daarom je schrijfsels altijd na voordat je dat mailtje verstuurt, die blog online plaatst, die statusupdate op Facebook deelt, je scriptie inlevert of dat rapport inbindt. Zodat de taalnazi’s niet de dag van hun leven hebben om je op je vingers te tikken.

Foutloos schrijven, hoe doe je dat?

• Laat, als de deadline het toelaat, de tekst een dag rusten. De frisse blik van de volgende dag helpt je om kromme zinnen, typefouten en andere problemen uit je tekst te weren.
• Raar maar waar: op een computerscherm ziet een tekst er anders uit dan op papier. Print de tekst, pak er een rode pen bij en strepen maar!
• Een tijdrovende truc, maar wel eentje waarmee je gegarandeerd álle tikfouten uit een tekst haalt: van achter naar voren lezen. Je hersenen hebben hier veel meer moeite mee en lezen daardoor niet zomaar over een woord heen, omdat ze het niet voor je kunnen invullen.

De gouden tip

Wanneer je er niet van overtuigd bent dat je zelf alle tik- en spelfouten uit je tekst weet te filteren, is er maar één oplossing. Schakel een tegenlezer in. Een krantenredactie bestaat niet voor niks deels uit eindredacteuren. Ook schrijvers hebben een redacteur, die met een rode pen klaarstaat om allerlei mooi gevonden – maar foutieve – zinnen keihard af te straffen. Een tegenlezer kijkt met een frisse en tegelijkertijd vlijmscherpe blik naar jouw tekst. Omdat hij of zij nog niet verblind is door de woorden in jouw tekst, vallen overbodige spaties, suffe tikfouten en spelfouten die er per ongeluk ingeslopen zijn, direct op.

Brief je tegenlezer

In principe kan iedereen met een beetje taalgevoel een tekst op spelling controleren. Zoek je echter iemand die ook inhoudelijk naar je tekst kan kijken en hierop feedback geeft, dan is het belangrijk dat je aangeeft voor wie de tekst geschreven is én wat het doel is van de tekst. Wil je de doelgroep overtuigen, informeren of verleiden? Als je jouw tegenlezer brieft, kan hij of zij ook aangeven of je dat doel al bereikt met je tekst of dat dit nog wat aandacht nodig heeft. Met als resultaat: een doeltreffende tekst die foutloos geschreven is.