Je eigen teksten corrigeren

Soms is er nood aan de man (of vrouw) en moet je zelf je eigen teksten corrigeren. En dan liggen blinde vlekken op de loer. Omdat je brein deze tekst al kan dromen, corrigeert het ongemerkt – in je hoofd – de kleine foutjes. Het leidt ertoe dat jij als je eigen eindredacteur de foutjes niet ziet en dus niet corrigeert waar het van belang is: in je tekst. Dat is niet wat je wilt. Gelukkig zijn er trucjes om het corrigeren van je eigen schrijfwerk toch uitstekend voor elkaar te krijgen.

Dus: hijgt de deadline in je nek, klopt de baas steeds op de deur of heeft de drukker de drukpers al aangezet en is het noodzakelijk dat je snel zelf eindredactie op je teksten doet? Met deze acht tips maak je het corrigeren of redigeren van je eigen teksten een stuk eenvoudiger.

1. Doe eerst correcties op de structuur en inhoud

Het is verleidelijk om je bij het corrigeren van je eigen tekst volledig op de vorm te concentreren. Maar eindredactie gaat ook over de inhoud. Dus is het belangrijk om met een helikopterview naar je tekst te kijken. Wat heb je precies geschreven? Is de weg van kop naar staart logisch? Heeft de tekst een duidelijke focus en zijn er geen zinnen of passages die afleiden van het hoofddoel? Dit is ook een perfect moment om goed naar de paragraaftitels te kijken. En vergeet niet je doelgroep. Snappen je lezers wat jij hebt geschreven? Wanneer je eerst de structuur van je tekst onder de loep neemt, is het later stukken makkelijker om ook de details te perfectioneren.

2. Laat je helpen bij spelling, grammatica en slordigheden

Kloppen je zinnen, heb je geen spelfouten gemaakt en ben je nergens woordjes vergeten? Zijn geknipte en geplakte zinnen helemaal compleet? Staan er nergens dubbelingen? Spellingcontrole is natuurlijk je basis bij het corrigeren van je tekst. Maar laat je door deze automatische functie niet in de luren leggen. Want Microsoft mist regelmatig schoonheidsfoutjes en houdt niet altijd de correcte spellingsregels aan. Bij twijfel over spelling en grammatica kun je altijd nog de Taaladviesdienst van Onze Taal bellen. Dan heb je toch nog een externe hulp voor de eindredactie van jouw eigen teksten. En in onze eerdere blog deelden we diverse tips om foutloos te schrijven.

3. Verander je perspectief

Ben jij je eigen eindredacteur? Print je tekst uit en pak een (rode) pen om je eigen tekst te corrigeren. Een tekst op papier vraagt om andere leesvaardigheden dan een tekst op beeldscherm. En het grote voordeel is dat je niet wordt afgeleid door notificaties, pop-ups of bewegend beeld. It’s just you, je vel papier en de letters. Geen printer in de buurt? Verander dan het lettertype en/of de lettergrootte in je digitale document. Ook als je nog lang geen leesbril nodig hebt, helpt een groter font bij het ontdekken van kleine schrijffouten of onregelmatigheden in je tekst. Om een simpele reden: ze vallen extra op. Een prima hulpje bij elke eindredactieklus dus.

4. Doe je eindredactiewerk in de ochtend

Als je jezelf tijdens het doen van tekstcorrectie wilt behoeden voor haastige spoed, zet dan je deadline in de ochtend. Je bent weer fris en fruitig en kijkt net wat scherper naar je teksten dan aan het einde van de dag. Kromme formuleringen haal je er zo uit, net als interpunctiemissers of spelfouten.

5. Maak korte metten met afleiding

Als je je eigen teksten moet redigeren, dan is focus ultiem belangrijk. Dat betekent: geen telefoon, geen appjes, geen mail. Duik in je bubbel, zodat afleiding niet de oorzaak kan zijn van achtergebleven taalfouten. Focus zorgt bovendien voor tijdwinst, altijd handig!

6. Lees van onder naar boven

Nee, natuurlijk niet woord voor woord. Maar je eigen eindredactie doen, gaat wel een stuk beter als je brein minder wordt gestuurd door wat het al weet. Als je de zinnen van onder naar boven leest, legt je brein minder logische verbanden en kun je je beter concentreren op de losse zinnen. Tikfoutjes of grammaticale missers vallen zo veel sneller op.

7. Gebruik ‘zoeken en vervangen’

Ben je consistent geweest in je schrijfstijl? Dat ontdek je makkelijk door in Word de functie ‘zoeken en vervangen’ te gebruiken. Deze is bijvoorbeeld handig wanneer je zeker wilt zijn dat je de lezer steeds met ‘u’ of juist met ‘je’ hebt aangesproken. Vul de ongewenste vorm in en deze functie loopt er meteen je hele tekst op na. Je kunt je fouten direct herstellen.

8. Lees jezelf voor

Het voelt wellicht oncomfortabel, maar het helpt zeker wel. Lees je eigen tekst hardop voor. Vooral kromme, lange zinnen vallen door de mand en die kan je dan mooi vóór de deadline oppoetsen of opknippen.

Voorkomen is óók bij redactiewerk beter dan genezen. Dus ben je geen taalvirtuoos of pietje-precies? Leg dan je uitdaging op tafel. Vraag om hulp. Plan je werk tijdig in en zorg dat er iemand stand-by staat die tegenleest. Niemand paraat? Dan bel je natuurlijk ons ;-).

Totdat jij contact opneemt, doe ik schietgebedjes, hopende dat deze blog geen fout bevat.